Ẩm thực của vùng sông nước miền Tây Nam Bộ dù chế biến đơn giản nhưng lại có mùi vị đặc biệt. Những nguyên liệu chế biến không cầu kỳ, rau trong vườn, cá trong đìa hay gà trong chuồng, cách chế biến thì rất đơn giản.
Hai món lẩu mắm cá linh thơm ngon, chuẩn vị miền Tây
1.1 Món lẩu mắm cá linh truyền thống
Để chế biến món lẩu mắm cá linh, mọi người cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:
Thịt: xương ống heo, thịt bò, tôm tươi, mực ống, lươn
Mắm: mắm cá linh và mắm cá sặc
Rau: cà tím, sả, rau súng, rau đắng, rau muống, bông điên điển, lục bình non, bắp chuối bào, bông so đũa,…
Gia vị: ớt, hành, đường, nước mắm, hạt nêm, bột ngọt.
Bún tươi hoặc mì gói để ăn kèm
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Xương ống heo mua về rửa sạch với nước muối, lấy sạch lông heo còn dính trên xương ống.
Thịt bò rửa sạch, thái lát mỏng. Tôm tươi bỏ đầu, lấy đường chỉ trên thân tôm, cắt đuôi và rửa thật sạch.
Mực ống cắt thành khoanh tròn.
Các loại rau nhặt lá úa, lá già và ngâm trong nước muối khoảng 15 phút. Tiến hành rửa sạch và để ráo.
Lấy một chày nhỏ đập dập các tép sả.
Bước 2: Nấu nước dùng
Cho một tô nước lạnh và ít muối vào trong xoong. Đợi nước sôi, cho xương heo chần qua khoảng 30 giây để loại bỏ các chất bẩn. Cách này giúp cho nồi nước lẩu thêm trong và đẹp mắt.
Bước 3: Lọc mắm cá linh
Mắm cá linh, mắm cá sạch phải chọn loại ngon, chất lượng mới nấu được nồi lẩu mắm cá linh đúng vị miền Tây. Cho mắm cá vào 500ml, bắc lên bếp nấu sôi, đến khi mắm bắt đầu mềm dẻo thì tắt bếp. Lấy rây hoặc vải mùng, lọc phần xác cá và nước của mắm cá linh ra để riêng. Phần nước sẽ cho vào nồi nước xương heo đang hầm, nấu thành nước lẩu mắm cá linh. Mọi người đập dập vài củ sả, cho vào nồi để tăng hương vị. Nêm nếm gia vị vừa ăn, tắt bếp.
Bước 4: Xào chín cà tím
Cà tím cắt các thanh dài, khoảng một gang tay. Xào trên bếp cho vừa đủ chín. Khi nồi nước dùng đã xong, cho cà tím vào để ăn cùng.
Bước 5: Thưởng thức
Chuẩn bị, bày biện tôm, mực, rau ra các dĩa. Đặt nồi nước lẩu mắm cá linh giữa bàn. Đợi nước lẩu sôi, lần lượt nhúng các loại thịt, hải sản vào, sau đó là rau.
1.2 Lẩu mắm cá linh nấu bông điên điển
Nguyên liệu cần có như sau:
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Xương heo rửa sạch cùng muối hoặc rượu trắng để khử mùi hôi của xương.
Lá me hoặc lá giang phải chọn lá non, nhặt các cành và rửa sạch. Lá giang tiến hành vò nhẹ để lá tiết ra được vị chua.
Những loại rau ăn kèm thì tiến hành nhặt sạch, ngâm trong nước muối và rửa sạch.
Bông điên điển rửa nhẹ với nước, không được để bông bị dập sẽ mất đi vẻ đẹp của bông cũng như lúc ăn sẽ mất vị ngon.
Bước 2: Ướp cá linh
Lấy cá linh rửa sạch, ướp với tỏi, hạt nêm, bột ngọt, đường, tiêu. Để ngấm trong khoảng 15 phút.
Phi tỏi thơm, có màu vàng, cùng tóp mỡ cho vào nồi nước xương heo đang ninh. Lá me hoặc lá giang cho vào để tạo vị chua.
Mắm cá linh mọi người cần chọn nơi uy tín để mua. Người quen hoặc cửa hàng chuyên bán mắm miền Tây để đảm bảo chất lượng của mắm.
Khi mua mắm cá linh ở siêu thị mọi người cần phải chú ý xem hạn sử dụng. Vì mắm ngon cần có quá trình lên men, nếu như không cẩn thận sẽ mua trúng phải mắm có dòi như vậy sẽ không thể chế biến.
Cá linh nên mua vào đầu mùa mưa, tầm tháng 7, tháng 8 cá sẽ rất tươi, ngon, béo.
Các loại rau ăn kèm nên tìm các loại rau miền Tây để món lẩu mắm cá linh đúng chuẩn vị nhất.
Khi nấu nước dùng, có thể dùng xương heo hoặc xương gà, xương cá.
Nấu nước lẩu bằng xương, phải liên tục vớt bọt màu nâu đen để nồi nước được trong.
Đặc trưng của mắm là vị mặn nên mọi người phải cho từng chút một và nêm nếm để món lẩu cá linh không bị gắt bởi mắm.
Lươn, thịt bò, tôm, mực đợi nước sôi rồi cho vào, nấu chín rồi hãy ăn. Tránh ăn thịt tái sẽ không tốt cho cơ thể.
Rau nên nhúng vào cuối cùng, không để lâu sẽ mất độ giòn của rau .
Nên ăn cùng bún để trung hòa được vị mặn đặc trưng của món lẩu mắm cá linh. Mì tôm có vị mặn trước nên ăn kèm với món này sẽ không hợp.
2. Tự làm mắm cá linh sạch và ngon tại nhà
Cá linh có nguồn gốc từ vùng Biển Hồ, Campuchia. Mỗi khi vào mùa nước lũ, theo các dòng chảy, cá linh lại xuất hiện ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, tạo nguồn thủy sản dồi dào cho nơi đi.
Cá linh thuộc dòng cá chép, thân nhỏ, đầu dẹp, hai mắt to tròn và lồi. Vảy của cá linh dày và mềm. Phần lưng có màu ánh vàng, bụng có màu trắng.
Hiện nay, vào mỗi mùa nước nổi, người dân lại chế biến nhiều món ăn thơm ngon. Từ dân dã đến cao cấp, phục vụ từ bình dân đến sang trọng.
Nhận thấy lợi ích từ cá linh, người dân đã nhân giống cá linh, nuôi tại hồ. Mọi người có thể thưởng thức cá linh quanh năm, không còn chờ vào mùa nước lũ như trước. Cá linh ngày nay bán tại các chợ và siêu thị khắp đất nước.
Cá linh mua về làm sạch. Tiến hành cắt mang cá, rạch bụng để lấy ruột cá ra ngoài. Rửa sạch với nước. Lấy ít muối vào trong thau, khuấy đều cho muối tan rồi cho cá linh vào. Ngâm cá linh từ 4-5 tiếng. Sau đó, rửa sạch với nước muối và ép chặt trong lọ.
Bước 2 : Xếp cá vào trong hũ
Lấy cá linh ra tẩm với bột thính, lấy thính rắc đều vào thân và bụng cá. Lấy một hũ sạch để làm ủ mắm cá linh. Lần lượt xếp cá thành lớp, mỗi lớp mọi người cho một ít muối hạt lên trên, đến khi hết phần cá đã chuẩn bị. Để hũ cá linh ở nơi khô ráo, trong vòng 3 tuần.
Bước 4 : Thành phẩm món mắm cá linh
Sau một tháng, mắm cá linh đã hoàn thành. Lúc này, cá đã thành mắm, có phần nước và xác cá. Tỏi giã nhuyễn cùng ớt, bột ngọt, đường sau đó cho cá linh vào trộn đều, ăn kèm với cơm hay bún. Vị mặn của mắm, cay của ớt và ngọt của đường đủ làm nồi cơm hết veo.
Mắm cá linh dùng để nấu bún, nấu lẩu, kho mắm đều rất ngon.
3. Rau ăn kèm lẩu mắm cá linh cho đúng vị
Lẩu mắm cá linh sẽ ngon gấp đôi khi ăn kèm với rau đặc trưng miền Tây. Có thể kể đến một số rau dùng trong món lẩu mắm là:
Bông súng: lấy cọng bông súng tước vỏ, bông súng có vị giòn, ngọt. Loại rau này có tác dụng trong việc hỗ trợ tim, hô hấp, thanh nhiệt và cầm máu.
Bông bí: bí là trái được trồng rất nhiều trong vườn nhà nên khi ăn lẩu mẹ thường hái bông bí vàng ăn kèm với lẩu. Nhụy của bông bí có vị đắng nên mọi người phải cắt bỏ đi để giữ trọn được vị ngon của rau.
Bông điên điển: loại bông đặc trưng của miền Tây, có nhiều tại vùng Đồng Tháp, An Giang, Cần Thơ,… Bông điên điển có tác dụng trong việc trị chứng mất ngủ, bị nóng trong người.
Bông so đũa: chúng có màu trắng hoặc màu tím, khi ăn lúc đầu có vị nhẫn nhưng sau khi nhai chúng lại chuyển hóa thành vị ngọt và thanh.
Kèo nèo: một loại rau với cái tên độc đáo, xuất hiện ở ven sông, ao của đồng bằng sông Cửu Long. Kèo nèo có vị đắng ban đầu nhưng lúc sau người ăn sẽ cảm nhận vị ngọt của rau.
Bắp chuối: chặt một hoa chuối của cây chuối chát và bào mỏng để làm rau bắp chuối ăn kèm với món lẩu mắm. Bắp chuối sau khi xắt mỏng thì ngâm trong nước muối để không bị thâm. Khi ăn bắp chuối có độ giòn, ăn rất vui miệng.
Ngoài ra, nếu không kiếm được các loại rau đặc trưng của miền Tây thì hãy dùng các loại rau thay thế như rau muống, mồng tơi,…
Vị ngon ngọt của hải sản kèm với vị mặn của mắm khiến món ăn này trở nên nổi tiếng và lấy được lòng của nhiều người, không chỉ là dân miền Tây.